Currently browsing category

Tasavvuf Yazıları

Prof. Dr. Necdet TOSUN: MİR’ÂTÜ’L-KULÛB

MİR’ÂTÜ’L-KULÛB [ YESEVÎLİĞİN İLK DÖNEMİNE ÂİD BİR RİSÂLE] Prof. Dr. Necdet TOSUN *                                                                         Hâce Ahmed Yesevî (ö. 562/1166-7) ve Yeseviyye tarîkatı hakkında neşredilen ilk derli toplu çalışma Fuad Köprülü’nün Türk Edebiyâtında İlk Mutasavvıflar adlı eseridir. İlk baskısı 1919’da yapılan bu eser, kendisinden sonra Yesevîlik hakkında yapılan çalışmalara kaynaklık etmiştir. …

Dr. Hayati BİCE: Yesevî’nin “Tengri”si

Yesevî’nin  “Tengri”si Dr. Hayati Bice * Yakın devir Türk düşünce hayatındaki tartışmalardan birisi de “Tanrı” kelimesinin Allah anlamında kullanılıp kullanılamayacağı etrafında cereyan etmiştir. Daha çok Türk milliyetçiliği ile siyasi olarak ayrışan ve -arkaplanına bakıldığında etnik bir karınağrısının arkasına sığındığı- İslami söylemlerin popüler hale getirdiği bu tartışma bazen kırıcı ve yıkıcı …

Prof. Dr. Necdet Tosun: Yesevîlik’te Zikr-i Erre

Yesevîlik’te   Zikr-i  Erre  Prof. Dr. Necdet Tosun   Orta Asya’da Hoca Ahmed Yesevî’nin tâkipçileri olan Yesevî dervişlerinin yüzyıllarca icrâ ettikleri toplu zikir usûlüne zikr-i erre yani testere zikri adı verilir. Zikrin ilerleyen aşamalarında kelimeler (esmâ) kaybolup sâdece boğazdan testere sesini andıran bir hırıltı çıktığı için bu şekilde isimlendirilmiştir. Bugün Yesevîlik büyük …

Prof. Dr. Necdet TOSUN: AHMED YESEVÎ MENKIBELERİ

AHMED YESEVÎ’NİN MENÂKIBI Dr. Necdet TOSUN M.Ü. İlâhiyat Fak. Tasavvuf ABD   Ahmed Yesevî’nin söz ve nasihatlarını ihtivâ eden en eski eser, halîfesi Sûfî Muhammed Dânişmend’in Mir’âtü’l-kulûb adlı risâlesidir. Ahmed Yesevî’nin menkıbelerini ihtivâ eden bulabildiğimiz en eski eseri, İmâm Sığnâkî’nin risâlesidir.   MÜELLİF: İmâm Hüsâmeddîn Hüseyin b. Ali Sığnâkî (ö. …

Dr. Münir Derman’ın Ardından…

Dr. Münir Derman’ın Ardından [ Trabzon, 1910 – Ankara, 1989 ] Dr. Münir Derman 1910 yılında Trabzon’da annesi Şehvar Hatun ve  babası Ahmed Rasim Efendi’nin ailesine doğdu, Baba tarafından büyük dedesi Kafkasya’dan Şeyh Şamil, ana tarafından büyük dedesi Hâcegân silsilesine mensub Ahmet Ziyaeddin Gümüşhanevi’dir.  Büyük ninesi  yöresinde “evliya kadın” olarak …

Dr. Münir Derman: KÂBE (Allah Dostu Der ki…)

KÂBE Dünyanın şerefli ve mukaddes, lâmekânâ, bakan mekânıdır. Ruhların niyaz ve teveccühü buradan lâmekâna gider.. Lâmekânın, mekânda görünür kapısıdır, bu mübârek yer… Dualar, arzular orada kabul olunur, huzura oradan gidilir… Meleklerin, Velilerin toprakta uğrağıdır. Mirâc-ı Nebi oradan başlamış, nidâ-i Rasûl oradan dünyaya yayılmıştır… Kelâmullah o topraklarda kalb-i pak-i Rasûle verilmeye …